Anne Eskes is Principal Nurse Educator in Amsterdam UMC. De functie is bedoeld voor senior-onderzoekers met uitzonderlijk talent voor onderwijsvernieuwing. “Het is heel waardevol om met onderzoek het onderwijs en de patiëntenzorg te kunnen verbeteren.”

Binnen de medische beroepsgroep is de Principal Educator allang een begrip: de medisch specialist die haar of zijn expertise inzet voor onderwijsvernieuwing. Voor verpleegkundigen bestond deze functie nog niet. Tot 2019, toen Amsterdam UMC en de opleiding en het lectoraat Verpleegkunde van de Hogeschool van Amsterdam (HvA) samen besloten vier boegbeelden tot PNE te benoemen. Anne Eskes is zo’n boegbeeld.

Eén van de vier PNE’s

Om maar meteen een misverstand weg te nemen: je kunt niet solliciteren op de functie van PNE. Je wordt ervoor gevraagd. Die eer viel tot nu toe vier senior-onderzoekers ten deel. “In mijn werk zijn onderwijs, onderzoek en praktijk sterk verweven”, zegt Anne, die sinds 2019 PNE is. “Zo doe ik veel onderzoek naar patiënt- en familieparticipatie. Door personeelstekorten in de zorg wordt er steeds meer een beroep gedaan op mantelzorgers, van wie we weten dat ze vaak niet goed zijn voorbereid op hun taak. We hebben onderzocht hoe we de overgang tussen ziekenhuis en thuis minder groot kunnen maken. Daarna heb ik samen met mijn collega-PNE Jolanda Maaskant en met Bas van Oort, docent-onderzoeker van de HvA een onderwijsprogramma ontwikkeld om verpleegkundigen te leren hoe zij patiënten en familie meer bij de zorg kunnen betrekken. Dit is echt een belangrijke vernieuwing, want een sterkere betrokkenheid vertaalt zich in minder heropnames, minder complicaties en meer autonomie voor de patiënt.”

In principe is Anne voor acht uur per week vrijgemaakt voor haar functie als PNE. In de praktijk loopt alles door elkaar. “En dat is ook goed, lijkt me. Het is niet iets wat erbij komt; in alles wat ik doe zijn onderzoek, onderwijs en praktijk verbonden.”

(tekst gaat verder na foto)

“Subliem voorbeeld van emancipatie”

Corine Latour, opleidingsmanager Verpleegkunde van de HvA, is blij met Anne en haar collega-PNE’s: “Bij de HvA komen onderzoek, onderwijs en praktijk altijd al bij elkaar. De PNE’s helpen ons om dat nog beter te doen en om voor continuïteit te zorgen. Eigenlijk is het raar dat deze functie elders in Nederland nog niet bestaat. Voor mij zijn de Amsterdamse PNE’s sublieme voorbeelden van de emancipatie die het vak verpleegkunde heeft doorgemaakt. Voor mij laat het zien dat verpleegkundigen met onderwijsaffiniteit dezelfde carrièremogelijkheden hebben als medisch specialisten die als Principal Educator werken. Ik hoop echt dat Anne en haar collega’s een inspiratie zijn voor andere verpleegkundigen die graag op het snijvlak van onderzoek, onderwijs en patiëntenzorg werken. Als het aan mij ligt, zijn er over een paar jaar naar verhouding net zoveel verpleegkundigen als artsen als Principal Educator.”

“Prachtige carrièrestap”

Daar is Kareliene Pouw, verpleegkundig directeur bij Amsterdam UMC, het hartgrondig mee eens: “Het past ook mooi bij de professionalisering van het vak van verpleegkundige. De driehoek tussen opleiding, onderwijs en zorg zit in ons DNA; iedere verpleegkundige op de afdeling draagt bij aan onderzoek en aan de opleiding van nieuwe collega’s; de één natuurlijk meer dan de ander. Als je je als verpleegkundige graag wil specialiseren in het onderwijs, dan is dit een prachtige mogelijkheid.”