Een patiënt in crisis

Het is zaterdagochtend wanneer een patiënt na zijn longoperatie met een delier bij ons wordt opgenomen. Dit betekent dat hij plotseling verward is geworden. De collega’s van de IC zien dat het psychisch gezien helemaal niet goed gaat met de patiënt. Hij vertoont, vanuit zijn delier, agressie, verbaal en non-verbaal. De patiënt moet naar de Medische Psychiatrische Unit (MPU).

Hier komt hij, boos, angstig, gefrustreerd en ontzettend in de war. Kortom, de patiënt is in crisis. Dit is precies mijn soort crisis! Het contact aangaan, contact maken en contact behouden, dat is wat ik doe. Dus daar begin ik mee. Want ondanks dat de patiënt boos en gefrustreerd is, moet ik eerst contact maken, anders komen we niet verder. Ik neem plaats op het randje van zijn bed. Ik ga zitten op ooghoogte en na een poosje zijn verhaal aan te horen merk ik dat er contact is. Valideren en begripvol zijn, dat is hier belangrijk!

Samen met de patiënt maak ik afspraken over hoe we met elkaar omgaan. Bijvoorbeeld dat we naar elkaar luisteren, laten uitpraten en niet de stem verheffen. De patiënt blijft luisteren en in het gesprek ik kan na een gesprek van ca 20 minuten de fixatie losmaken. Hij is zichtbaar opgelucht, hij zucht van verlichting en ik zie voor het eerst een klein glimlachje op zijn gezicht. De eerste stappen zijn gezet!

Ademnood

Maar, het delier is nog niet over. De patiënt ziet veel mensen in de kamer die er niet zijn. Voor de patiënt zijn deze mensen en ideeën zo echt als jij en ik. Dat is best beangstigend. Hij vertelt over wat hij ziet en ik probeer hem gerust te stellen. Soms kan hij erg boos reageren, maar hij is vooral boos op de situatie en niet op mij. Dat maakt dat ik hier niet bang van word, maar gewoon naast hem blijf zitten. Dit schept vertrouwen.

De volgende dag gaat de patiënt onder de douche, voor het eerst sinds zijn operatie. Zo blij wordt hij hiervan, dat hij er goed de tijd voor neemt. Na een poosje ga ik even kijken en zie dat de hij vreselijk zit te bibberen. Zodra ik besluit de douche uit te zetten verschiet de patiënt van kleur. Hij trekt lijkbleek weg en raakt in ademnood. Zijn saturatie daalt, net als de temperatuur. De patiënt raakt in somatische crisis! Ik schrik, want ik heb vooral ervaring met de psychiatrische crisis. Als mensen in de war, boos en agressief zijn weet ik wel wat te doen, maar nu… Het is voor het eerst dat ik zoiets mee maak. Gelukkig heb ik fijne collega’s met meer somatische ervaring dan ik. Als ik extra dekens ga pakken zie ik mijn collega’s en roep ik of ze willen helpen. Zij springen direct bij en nemen het even van mij over. Dit doen ze door alvast een infuus te prikken en de arts te bellen. Het blijkt mee te vallen en de patiënt krabbelt snel weer op.

Kwetsbaar

Ik daarentegen voel me nog niet helemaal oké. Het voelt rot om zo kwetsbaar in deze situatie te staan en niet zo goed weten wat ik precies moest doen. Samen met mijn collega’s bespreken we dit na. Zij vertellen mij wat er precies gebeurd is, hoe zij gehandeld hebben, maar vooral waarom. Ook stellen ze mij gerust. Het is niet erg is dat ik het even niet meer weet. We doen het immers samen! Ontzettend fijn dat we dit zo bespreken als collega’s, want hier leer ik onwijs veel van.

Als ik een paar dagen vrij ben geweest, is de patiënt psychiatrisch stabiel genoeg bevonden om zijn verder herstel op de longafdeling te kunnen laten plaatsvinden. Ondanks de vervelende start was de patiënt dankbaar voor alle zorg die hij op de MPU heeft mogen ontvangen. En hoe fijn was het dat ik hier zo een belangrijke rol in mocht spelen! Dat is wat het werken op de MPU zo tof maakt!

Collega van Marian worden?

Spreekt het verhaal van Marian jou aan? En ben jij iemand die continu mogelijkheden zoekt om patiënten te behandelen? Word dan psychiatrisch verpleegkundige in Amsterdam UMC. Bekijk de mogelijkheden.