Nieuws - Rolmodel Astrid Bijl

"Het leven waarderen en de wonderen van deze wereld, hoe klein ook, in je opnemen"

• 5 minuten leestijd

Wie?

From the day we arrive on the planet, and, blinking, step into the sun, there's more to see than can ever be seen, more to do than can ever be done. “De songtekst van Circle of Life vind ik enorm inspirerend. Past perfect bij hoe ik tegen de wereld aankijk. Het gaat over het leven waarderen en de wonderen van deze wereld, hoe klein ook, in je opnemen. Maar in dat leven hebben we ook de plicht om onze bestemming, ons pad te bepalen.” Maak kennis met duizendpoot Astrid Bijl. Naast haar rol als hoofdverpleegkundige Cardio Thoracale Chirurgie is ze projectleider van het Innovatielab, voorzitter van de teamscan in het TOP-V-programma (teamontwikkeling en professionalisering verpleegkundigen), projectleider Zorg bij werkgeversorganisatie AWVN en zelfstandig ondernemer met haar bedrijf veranderzichtopzorg.nl. “In alles wat ik doe staat eigenlijk een ding centraal: Hoe krijgen we de zorg toekomstbestendig? Nadat ik een dochter heb gekregen ben ik me er extra van bewust dat het zorgstelsel duurzaam moet worden. Dat is heel erg wat mij drijft nu.”

Specialiteit?

“Vanuit mijn rol als hoofdverpleegkundige heb ik de afgelopen jaren een model ontwikkeld waarmee je zorgprocessen effectiever en efficiënter kunt inrichten waardoor je op een afdeling met wel dertig procent minder verpleegkundigen uit de voeten kunt. Ik kwam tot die conclusie toen ik het zorgproces op mijn eigen afdeling eens grondig onder de loep nam en zag dat collega’s ontzettend druk waren met heel veel verschillende werkzaamheden. Artsenvisite, medicaties delen, controles doen, wegen, familie te woord staan, voor de vier patiënten die ze ieder onder hun hoede hadden moesten ze alles zelf doen. En die taken liepen ook nog eens dwars door elkaar waardoor afleiding en daarmee fouten op de loer lagen. Wat nu als je die werkzaamheden wat meer zou verdelen? Dat je wat meer te werk zou gaan als een team waarbij je al die taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden zo goed mogelijk laat matchen met de talenten, ambities en wensen van je medewerkers? De teams hoeven dan niet langer te bestaan uit allemaal mensen die hetzelfde werk kunnen, maar uit mensen die elkaar juist aanvullen. We kwamen uit op teams die bestaan uit een mbo-verpleegkundige, een hbo-verpleegkundige en een zorgondersteuner, een nieuwe functie die bij ons op de afdeling wordt ingevuld door statushouders. Dat team is nu verantwoordelijk voor twaalf patiënten waarbij in de ochtend afgesproken wordt wie wat doet. De een deelt die dag bijvoorbeeld de medicatie, een ander loopt de artsenvisite en het derde teamlid zorgt ervoor dat zijn of haar teamleden die taken ongestoord kunnen doen. Door verstoringen te elimineren, meer continuïteit en flow aan te brengen in de werkzaamheden ligt de werkdruk bij ons lager en is de kwaliteit en veiligheid van onze patiëntenzorg verbeterd. Ik ben er inmiddels van overtuigd dat mijn model werkt en ik denk graag met collega’s mee over hoe zij hun zorgprocessen effectiever en efficiënter kunnen inrichten zodat het werk niet alleen leuker wordt maar we de zorg samen ook toekomstbestendiger kunnen maken.”

Amsterdam gaat voor divers en inclusief. Een goed voorbeeld van inclusieve samenwerking binnen Amsterdam UMC?

“Op mijn afdeling zijn op dit moment statushouders aan het werk als zorgondersteuner. Mensen die in het land waaruit ze zijn gevlucht werkten als verpleegkundige, hebben weliswaar de juiste skills, maar vaak nog niet de juiste papieren. Als zorgondersteuners leren ze nu de arbeidscultuur kennen, hun professionele Nederlands en krijgen ze de kans om aan hun bevoegd- en bekwaamheden te werken. De medewerkers die al langer in dienst zijn, vinden hun nieuwe collega’s een verrijking voor het team. Dankzij de betere werkverdeling en scherpe focus, ervaren zij een minder hoge werkdruk en ontstaat er ruimte om de zorg beter te laten aansluiten op de behoefte van patiënten. Win-win. Statushouders die doorgaans moeilijk aan werk komen hebben een baan en de gehele organisatie profiteert van een team met een grotere diversiteit aan mensen en hun talenten. Die diversiteit op de werkvloer creëert een open cultuur, waarbij je je over en weer mag verwonderen en van elkaar kunt leren. Het geeft een veilig leerklimaat. Niet alleen voor de statushouders, maar ook voor studenten en nieuwe medewerkers.”

Waar liggen nog kansen voor Amsterdam UMC als het gaat over diversiteit en inclusie?

“Diversiteit en inclusie staat niet op de agenda vanwege barmhartigheid. Het is geen goed doel. Het gaat niet om medelijden. Of om quota. Het gaat om het beste uit verschillende mensen halen zodat je organisatie er beter van wordt. Wil je aan de top blijven dan is het pure noodzaak. Dáár moet het over gaan. Die complementariteit zorgt ervoor dat je samen innovatiever, creatiever en probleemoplossender wordt. Dat zien we bij ons op de afdeling ook echt terug. Ons innovatieve vermogen is juist veel groter geworden nu we een systeem hebben gecreëerd waarbij we van elkaar leren. Was het werk voorheen erg individualistisch ingericht, nu hebben we er echt een teamsport van gemaakt. Dit sluit ook aan op de visie op verpleegkunde in Amsterdam UMC waarin we diversiteit graag benutten en ervan uitgaan dat een team gezamenlijk de beste verpleegkundige zorg levert. Geen functies meer maar rollen, zo ontstaan mogelijkheden voor individuen – van statushouder tot academisch opgeleide verpleegkundige - om uit te blinken en hun talenten goed in te zetten. Kijken naar wat mensen wél kunnen in plaats van wat ze niet kunnen. Ik ben ervan overtuigd dat iedereen met zijn of haar kwaliteiten een steentje kan bijdragen.”

Buiten werktijd?

“Kind en hond in de bakfiets en gaan! Op dat soort momenten heb ik weer ruimte in mijn hoofd voor nieuwe ideeën. Eenmaal thuis knal ik die dan snel op een a4tje om het later verder uit te werken. Dat groots denken en dromen, altijd weer bezig zijn met een volgend idee, dat is zowel mijn kwaliteit als mijn valkuil. Mede door Marcel Levi probeer ik ook wel te genieten van het hier en nu. Tijdens een etentje zei hij mij eens streng: “Goed, al die ambities. Maar je moet ook heel erg genieten van het nu en de weg er naartoe en je niet alleen maar blind staren op het einddoel.” Dat genieten van het nu haal ik vooral uit de kleine dingen. Stuiterballen met mijn dochter bijvoorbeeld of die eerste voorjaarsbloeiers in de tuin. In the Circle of Life wordt het mooi samengevat: There's far too much to take in here, more to find than can ever be found, but the sun rolling high, through the sapphire sky, keeps great and small on the endless round.”